Zonnepanelen en laadpalen.
Hoe werkt een zonnepaneel?
Eigenlijk is de naam ‘zonnepaneel’ een beetje misleidend. Ze doen het niet alleen wanneer de zon schijnt, ze doen het sowieso wanneer het licht is. Dus ook op een bewolkte dag leveren ze energie, niet vreselijk veel maar toch.
Een enkel paneel van 172 x 113 cm bestaat uit een aantal kleine cellen, in ons geval 108 stuks. Ze worden ook wel PV-cellen genoemd (want om het elke keer over photovoltaïsche cellen te hebben …). Die cellen zetten licht om in elektriciteit. En hoe meer (zon)licht, hoe meer elektriciteit.
Onze panelen zijn uitgerust met in totaal 58 optimizers, eentje voor elke twee panelen. Die kastjes hebben twee doelen. Ten eerste voor de veiligheid. Mocht er kortsluiting ontstaan dan brengt de optimizer het opgewekte voltage in die panelen terug naar 1 Volt. Dan kunnen die panelen geen kwaad meer aanrichten.
Het tweede doel is het optimaliseren van het systeem. Zonder die apparaten zou, bij uitval, vuil worden of in de schaduw staan van één paneel, het hele systeem beïnvloed worden. Nu is dat niet het geval. Alle panelen, behalve de panelen van díe optimizer, produceren dan gewoon door.
Onze 112 panelen (T1: 48, T2: 64) leveren onder optimale omstandigheden 46.480 Watt. ‘Optimaal’ in dit verband is een hoogstaande zon die bij een lage temperatuur loodrecht op de panelen schijnt. Dat komt in onze streken niet voor, dat is pure theorie. Maar theoretisch kunnen onze panelen dit leveren en dat vermogen noemt men het piekvermogen, in dit geval het Wattpiekver-mogen afgekort als Wp.
Zon die loodrecht op de daken schijnt, dat komt alleen maar voor in de streken rond de evenaar. Nederland ligt een stuk noordelijker. Daar komt bij dat onze panelen een oost/west-ligging hebben (om de beschikbare dakoppervlak-te optimaal te benutten). Die combinatie leidt ertoe dat onze panelen, bij voor ons optimale omstandigheden, zo’n 85% leveren van wat theoretisch haalbaar is. En daar hebben wij onze berekeningen op gebaseerd.
Tot zover de theorie, nu de praktijk.
Het dak op
Het is heel goed mogelijk dat de aanvoer van zonnepanelen, ballast en montagemateriaal aan bewoners, die geen zicht hebben op ons voorterrein, geheel voorbij is gegaan. Zij vragen zich dus misschien af waar die zonnepanelen nu precies gebleven zijn.
Op een goede dag, het was rond 1 augustus 2023, hebben een paar vrachtwagens de genoemde materialen aangeleverd. Met behulp van een verhuislift, zie foto, werden de panelen enz. naar boven vervoerd. Op basis van het vooraf vastgestelde legplan, hebben twee monteurs de panelen daar gemonteerd. Omdat het boven knap kan waaien (lees: stormen met windstoten tot wel rond de 130 km/u!), zijn de panelen niet alleen met ballasttegels verzwaard maar ook nog eens op een aantal punten aan het dak gezekerd.
Vervolgens worden alle stroomdraden aangebracht en van alle panelen naar één punt geleid. De optimizers zijn dan ook al aangesloten.
Als dat allemaal gebeurd is, is het hele project afgerond zou je zeggen. Maar dan ligt alle energie op het dak! Het moet natuurlijk nog wel naar beneden voor ons eigen gebruik en, omdat we in de zonnige maanden meer energie opwekken, voor teruglevering aan onze energiemaatschappij.
De weg naar beneden en het verbruik
Er zijn vele wegen die naar Rome (lees: de meterkast in de brievenbushal) leiden. Maar, op basis van onze kennis van het gebouw, heeft de Technische Commissie besloten de stroomdraden vanaf het dak via een ventilatiekoker naar de hydrofoorruimte in/bij het bergingengebied te laten lopen. Vandaar gaat het via kabelgoten en leidingen in plafonds naar de werkruimte naast de meterkast. Daar hangt de omvormer. Dat apparaat zet de op het dak geproduceerde gelijkstroom om naar voor ons bruikbare wisselstroom. De gekozen weg is in beide torens zo goed als gelijk.
Er is wel een klein verschil tussen T1 en T2. Dat komt doordat beide laadpalen door de op T1 opgewekte energie worden gevoed. Het aantal panelen op toren 1 is hierop afgestemd.
Wanneer de panelen stroom opwekken en wij gebruiken op het zelfde moment stroom voor b.v. de lift, dan wordt deze stroom daar direct voor gebruikt. Dan is het gebruik van de lift op dat moment “gratis”.
En als er meer stroom wordt opgewekt dan we zelf verbruiken, dan gaat dat terug naar onze energieleverancier. Op een later moment verrekenen we dat weer met de stroom die, b.v. ’s nachts, aan ons geleverd is. Dat is het de laatste tijd veel besproken salderen dat voorlopig als stimuleringsmaatregel gehandhaafd blijft.
Het netwerk
Naast alle getrokken stroombedrading, is er ook in eigen beheer een computernetwerk aangelegd. Omdat dit netwerk, via de kabelgoot in de garage, beide gebouwen verbindt, kunnen we alle opgewekte én verbruikte stroom monitoren. Daar hoort ook het laadpaalverbruik bij.
De laadpalen hebben sowieso een continue internetverbinding nodig om de werking en het gebruik te kunnen zien en uiteindelijk te kunnen factureren. Dit laatste wordt door onze paneelinstallateur geregeld.
Het computernetwerk dient dus voor zowel de controle van onze panelen als voor alles rond de laadpalen. Twee vliegen in één klap waarvoor maar één internetprovider nodig is.
Tot slot
De panelen liggen 8 maanden op onze daken. In die tijd is er meer dan 15 mWh, megawattuur (dat is 15.000 kilowattuur) geproduceerd. In aanmerking nemend dat dit de voornamelijk donkere maanden zijn, komt dit redelijk/goed overeen met de voorziene productie.
Het uitgangspunt voor de productie was ook dat de panelen in het eerste jaar 85% van het piekvermogen zouden leveren. En dat weten we pas eind 2024.
Van de geproduceerde energie in 2023 hebben we ongeveer 2,5 mWh zelf kunnen verbruiken. In onze prognose hebben wij gerekend met 2 mWh eigen verbruik over een heel jaar. Dus ook door daar laag in te schatten hebben we goede zaken gedaan.
Ook hebben we 0,5 mWh kunnen verkopen via de laadpalen.
Volgens de jaarafrekening van Eneco hebben we in 2023 zo'n 9761 kWh minder verbruikt dan in 2022.
Deze besparing is dus gerealiseerd in de periode half augustus tot eind december.
